In de commissie Cultuur, Jeugd, Sport en Media van het Vlaams Parlement werd vanochtend gedebatteerd over de aanpak van de zaak-Nafi Thiam door Belgian Athletics. Minister van Sport Annick De Ridder bevestigde het bestaan van e-mails waarin door VAL-topsportcoördinator Rutger Smith wordt geopperd om Nafi Thiam niet voor het WK te selecteren. Bij wijze van voorbeeld, nadat ze de gedragscode van Belgian Athletics niet wilde ondertekenen. De minister voegde toe dat uit andere e-mails blijkt dat de top van de LBFA hem daarin bijtrad. Parlementsleden uit de oppositie spraken over machtmisbruik vanwege de overkoepelende Belgische atletiekfederatie en vroegen zich af of de positie van Smith nog houdbaar is.
Nafi Thiam ligt op ramkoers met de Belgische atletiekfederatie(s), dat had u ongetwijfeld al meegekregen tijdens het WK atletiek. Bij Atletieknieuws gingen we nog niet veel dieper in op dat verhaal, dus daarom eerst even alle gebeurtenissen op een rijtje.
Drievoudig olympisch kampioene Nafi Thiam weigerde begin augustus om de gedragscode van Belgian Athletics te ondertekenen en voldeed dus niet aan een dwingende voorwaarde voor WK-selectie. Door het ondertekenen van die gedragscode zou Thiam haar portretrechten – volgens de atlete op te verregaande wijze – afstaan aan partners van de federatie die rechtstreekse concurrenten zijn van haar persoonlijke sponsoren. Uiteindelijk werd Thiam toch geselecteerd, zonder dat ze het reglement ondertekende.
Het brandje leek dus geblust, maar in Tokio werd duidelijk dat de plooien allesbehalve gladgestreken waren. Thiam vertelde geëmotioneerd aan de pers over een “boycot”, hoe ze enkele dagen voor vertrek te horen had gekregen dat ze niet welkom was op het precamp van de Belgische delegatie en dat haar persoonlijke kinesist geen accreditatie had gekregen voor het toernooi zelf. Jessica Mayon – praeses van de Franstalige atletiekliga LBFA – counterde dat het om “leugens” ging en dat ze daar schriftelijk bewijs van had. Mayon was aanwezig in Tokio als co-voorzitster van Belgian Athletics, de paraplu boven de LBFA en Atletiek Vlaanderen voor internationale optredens. Veel meer dan een logo, naam en selectiecommissie is dat vehikel echter niet.

De turbulente aanloop werd weinig verrassend gevolgd door een sportieve ontgoocheling. Na drie degelijke eerste proeven liep Thiam een 200m die ze daarna zelf als “catastrofaal” zou omschrijven. Ook het verspringen verliep stroef en leidde haar opgave in. Jessica Mayon reageerde later die dag dat “sommigen” bij Belgian Athletics Thiam zelfs niet op het kampioenschap hadden gewild. Daarmee zette ze, zonder namen te noemen, de Nederlandstalige vleugel te kijken. Atletiek Vlaanderen bewaarde het stilzwijgen in Japan, maar velen zagen in Mayon’s onthulling een verklaring voor het thuisblijven van VAL-topsportcoördinator Rutger Smith, die persoonlijke redenen had opgegeven.

Enkele dagen na thuiskomst liet Atletiek Vlaanderen voor het eerst van zich horen. Na een overleg waarin het vertrouwen in Smith werd herbevestigd publiceerde de Nederlandstalige federatie een persbericht. Daarin werd onder meer uitgehaald naar de LBFA: “Tijdens een internationaal tornooi treden de vertegenwoordigers van de liga’s altijd op in
naam van Belgian Athletics: als één stem. Dit principe is nu in Tokio doorbroken. Om de
eenheid op Belgisch niveau te herstellen is het absoluut noodzakelijk dat Atletiek Vlaanderen geen uitspraken doet over de nationale dossiers zolang het vertrouwen niet is hersteld.” De Raad van Bestuur die in principe op maandag 29 september zou doorgaan, werd verdaagd.
Smith: “Dan schrijven we ze niet in. Laten we een voorbeeld stellen zodat dit niet opnieuw gebeurt.”
De RTBF bracht enkele dagen terug interne communicatie naar buiten uit de periode waarin deze saga ontstond. In een e-mail van 7 augustus, de dag waarop het management van Thiam liet weten dat hun atlete de code niet zou ondertekenen, vielen vastberaden woorden. Rutger Smith, lid van de Belgian Athletics-selectiecomissie, schreef: “Dan schrijven we ze niet in. Laten we meteen een voorbeeld stellen zodat dit niet opnieuw gebeurt.”
In de commissie Cultuur, Jeugd, Sport en Media van het Vlaams Parlement bevestigde Vlaams minister van sport Annick De Ridder vandaag de echtheid van dat uitgelekte e-mailverkeer. De Ridder hield op dinsdagavond een overleg met Smith en VAL-voorzitter Gery Follens en keek de interne communicatie bij Belgian Athletics in. Op basis daarvan voegde ze toe dat de top van de LBFA volmondig akkoord ging met de koppeling van consequenties aan het niet-ondertekenen van de gedragscode. Daarmee wilde De Ridder ontkrachten dat er communautaire overwegingen zouden spelen, zoals her en der gesuggereerd werd.
De Ridder wil daarnaast de gedragscode hervormd zien zodat commerciële elementen afzonderlijk geregeld kunnen worden. Vanop de oppositiebanken werd de houdbaarheid van Smiths positie in vraag gesteld, werd de openbaarmaking van het volledige e-mailverkeer gevraagd en viel het woord ‘machtsmisbruik’ meermaals.
U kan de commissievergadering hier zelf bekijken (vanaf 1:13:00).
Het huidige amateurisme van de VAL en de LBFA doet denken aan het amateurisme bij de KBVB van tientallen jaren geleden. Het moeilijk of niet kunnen omgaan met atleten met een hoger professionalisme dan wat men zelf bereikt.